Познато е дека храната може да влијае на метаболизмот на лекот и неговата ефикасност, но треба да бидете особено внимателни кога станува збор за ова и да го послушате советот на вашиот фармацевт кои лекови смеат да се земаат.
Кога храната и лековите се во фокусот, многумина не знаат дали е подобро лековите да се земаат пред или после јадење, но она што сите лесно го забораваме е фактот дека вистинскиот избор на храна е многу важен. Знаеме дека е добро да се биде умерен во сè, вклучително и при земање здрава храна, витамини и додатоци во исхраната. Здравиот организам е помалку изложен на опасностите од штетните ефекти, но во случај на чувствителен или заболен организам, состојбата може да се влоши. Затоа е важно да се внимава и на внесувањето храна и лекови.
Имено, познато е дека храната може да влијае на метаболизмот на лекот и неговата ефикасност, затоа треба да бидете особено внимателни и да ги слушате советите на фармацевтот. Прашањето што честопати го поставуваат пациентите е – кога е најдобро да се земе лекот, пред или после јадење? Помалку е познато дека треба да се обрне внимание на изборот на намирници. Не е можно да се набројат сите намирници кои имаат влијание врз лековите и здравјето на организмот, но ќе издвоиме некои.
Храна и лекови:
Млеко и млечни производи
Тие содржат калциум кои влегуваат во интеракција со антибиотиците – тетрациклините, па го намалуваат дејството на антибиотиците. Некои видови сирење (пармезан, чедар) содржат аминокиселина тирамин (може да се најде и во бакаларот, феферонките, виното) која го попречува дејството на антидепресивите.
Кафе или пијалоци кои содржат кофеин
Тие ја спречуваат апсорпцијата на невролептични лекови и теофилин (лек што се користи за лекување на астма).
Алкохол
Не се препорачува во каква било комбинација со лекови. Ако алкохолот се консумира со антихистаминици, антидепресиви, аналгетици, антидијабетици или лекови кои содржат кодеин, може да се појават сериозни состојби како конфузија, ослабени рефлекси, поспаност, но и други негативни здравствени последици.
Агруми
Тие содржат голема количина на калциум кои стапуваат во интеракција со бројни лекови, па затоа се препорачува да се избегнува сок од грејпфрут со некои лекови, на пр. оние што ги блокираат калциевите канали, лековите против маснотии, орална контрацепција. Сокот од портокал содржи калциум и реагира со ципрофлоксацин и норфлоксацин, што ја намалува ефикасноста на лекот.
Банани, домати и компири
Ова се намирници кои содржат многу калиум, па затоа треба да ги избегнуваат луѓе кои користат диуретик „кој штеди калиум“ затоа што би можело да дојде до преголема акумулација на калиум во организмот.
Сол
Солта треба да избегнува секој што користи лекови за намалување на крвниот притисок.
Посебно внимание треба да водат луѓето кои користат лекови за разредување на крв. Тие треба да избегнуваат храна богата со витамин К кој има антикоагулантно дејство, а тоа се спанаќ, зелка, грав, магдонос и риба.
Посебно внимание од повозрасните луѓе!
Повозрасните луѓе се подложни на интеракции меѓу храната и лековите. Нивниот метаболизам е веќе забавен и функцијата на црниот дроб и бубрезите е променета, а користат и голема количина на лекови, па веќе спаѓаат во ризичната група. Потребна е претпазливост и кога станува збор за брокула (кај хипотироидизам), зелен чај (може да ја ослаби апсорпцијата на железо), морско оревче … Секако, зборуваме за големи количини и за специфични состојби на организмот.
Зеленчук и лекови
Кељ, брокула, карфиол, рен и ротквица се богати со сулфур (карактеристичен мирис при готвењето). Соединенијата тиоцијанати можат да ја попречуваат апсорпцијата на јод и на тој начин да влијаат на функцијата на тироидната жлезда, па затоа се препорачува луѓето со хипотироидизам да ги избегнуваат во исхраната.
Луѓето кои имаат проблеми со бубрезите треба да бидат внимателни со спанаќот бидејќи супстанциите содржани во спанаќот (оксалати) го зголемуваат ризикот од развој на камења во бубрезите. Оксалатите од спанаќ и блитва може да се отстранат со отстранување на стебленцата или со додавање млеко во храната (калциумот од млекото ги врзува оксалатите). Покрај тоа, мора да знаете дека спанаќот мора да се готви кратко, никогаш во покриено тенџере и не смее да се загрева, туку по можност, да се готви и да се консумира истиот ден.
Ако правилно консумираме храна, нашето тело ќе има корист од вредните хранливи состојки што се наоѓаат во нив. Покрај тоа, треба да се обрне внимание на правилното подготвување храна, бидејќи некои супстанции се уништуваат со продолжено подготвување и готвење. Вреди да се повтори дека повнимателни треба да бидат луѓето кои страдаат од одредени болести и кои земаат лекови, па е исклучително важно да се следат советите на фармацевтите.
Фото: Pexels
