Автор: Александар Темков
Еве веќе втора година, љубљанчани намамени од магичниот мирис на печената црвена „капија“, кај нас позната и како „ајварка“, на две (некои велат дека има и три) локации, доаѓаат до скарите на јаглен поставени пред еден ресторан и пред една бурекџилница (и тоа лоцирани веднаш под Клиничкиот центар), и си купуваат по две-три убаво и рамномерно печени пиперки на пат накај дома.
И никој не се буни дека воздухот се загадува од скарата на јаглен, и ниту една инспекција не скока од зад грмушка за да ги лови „несовесните“ пекачи на пиперки заради нехигиенски или друг вид на стопанско-социјален прекршок. Оние кои си сакаат салата со печена црвена пиперка, лукче, маслиново масло и оцет, без никаков приговор доаѓаат, си плаќаат 2,5 евра за кило печени пиперки (а постои опцијата и две евра за кило непечени), и сите се среќни и барем на момент си замислуваат убава гастро слика која ќе си ја приредат дома.
Колку и да сме далеку со нашите балкански деструктивни манири од средената и законски уредената Европа, токму европска е разновидната понуда која Љубљана умешно знае да им ја понуди на трите милиони туристи кои секоја година ја посетуваат. Затоа што Љубљана е сепак и Балкан. Во овој котел се „крчкаат“ сите поранешни југословенси народи. И сите се еднакви и живеат еден со друг и работат еден за друг. И сите многу добро ги знаат традициите на другите до не така одамна, братски сонародници. И сите знаат за црвените пиперки од Македонија и за ајварот, и не почитуваат заради овој деликатес. Во големите синџири на европски маркети во Словенија секаде има ајвар од Македонија. Има ајвар и од Србија, и од Хрватска, па и словенечки „брендиран“, но нашиот им е некако најпримамлив.
Само ние тука свесно стратешки одиме со глава во ѕид и вредностите по кои другите не препознаваат и не почитуваат ги уриваме свесно, стратешки. Но имаме шанси по некое време повторно да си ги откриеме заспаните вештини со кои сме преживувале со векови.