Просото е група стари, интегрални житарки кои се одгледувале и консумирале илјадници години, пред се во Азија и Африка. Неодамна наречена нова киноа, просото во моментов е меѓу најпопуларните житни култури во светот.
Здрава замена за вообичаените житарки како пченицата и оризот, просото е богато со витамини и минерали (вклучувајќи железо, калциум и витамини од групата Б), влакна, протеини, антиоксиданти – и без глутен. Постојат многу различни видови просо, и ниту еден од нив не создава стомачни киселини, што ги прави лесно сварливи.
Она што е клучно за дијабетичарите е дека просото има понизок гликемиски индекс (ГИ) од повеќето други житни култури, што значи дека по неговото консумирање нема ненадеен скок на нивото на шеќер во крвта. Неодамнешните студии, исто така, докажале дека го намалува холестеролот.
Суперхрана која успева дури и во суви услови
Оваа суперхрана ја промовираат и водечки еколошки иницијативи, како што е Проектот за ревитализација на реките Rally for Rivers, на Фондацијата Иша, кој има за цел да ги спаси исушените тропски реки, помагајќи им на земјоделците во усвојувањето на агрошумарството.
Земјоделското шумарство е практика на одгледување овошје или дрвја заедно со конвенционалните култури или на полноправна основа. Оваа дополнителна покривка од дрво ги оживува нивоата на реките и подземните води со зголемување на задржувањето на водата. Исто така, го подобрува здравјето на почвата со дополнување на органската содржина во почвата.
Rally for Rivers и големата теренска кампања, Cauvery Calling, веќе им помогнала на 107.000 земјоделци да прејдат на агрошумарство на левиот брег на реката Кавери во јужна Индија, во државата Тамил Наду. Проектот Cauvery Calling ќе ги зголеми приходите на земјоделците за 300 до 800 проценти и ќе засади вкупно 2,42 милијарди дрвја за да ја ревитализира реката Кавери.
На иницијативата ѝ помогнал фактот дека државната влада вовела минимален загарантиран приход за земјоделците кои одгледуваат просо – идеална култура за одгледување додека се воспоставува покров од дрвјата – давајќи им дополнителен поттик да прејдат на агрошумарство. Просото било избрано затоа што традиционалните култури како оризот се наводнуваат со речна вода. Префрлајќи се на оваа лесно одгледувана култура, оптоварувањето на реката значително ќе се намали.
Просото може да расте и во сушни услови, со малку или без наводнување, и во региони со многу мали врнежи. Со засилување на опустинувањето и сушењето на почвата, просото буквално ќе спаси животи. Затоа, ОН, владите и невладините организации ширум светот се обидуваат да го направат просото една од клучните намирници. Резолуцијата на ОН за прогласување на 2023 година за Меѓународна година на просото ја признава „итната потреба за подигање на свеста за климатските промени и нутритивните придобивки од просото и поттикнување на разновидна, урамнотежена и здрава исхрана преку зголемување на одржливото производство и потрошувачка на просо“.
Како да го намалите својот „воден отисок“?
Повеќе од 40 проценти од „водениот отпечаток“ на просечен Европјанин, доаѓа од земјоделството и индустријата надвор од континентот – честопати од региони кои се соочуваат со недостаток на вода. Околу 50 проценти од „водениот отпечаток“ на луѓето во Обединетото Кралство доаѓаат од речните сливови во странство, каде што водата се користи за земјоделство и индустрија на неодржливи нивоа.
Постојат два клучни начини на кои потрошувачите можат да го намалат својот „воден отпечаток“:
Направете го просото главна житарка на вашата листа за купување и заменете го оризот и другите култивирани житни култури кои трошат многу вода.
Зголемете ја потрошувачката на овошје затоа што ако триесет проценти од вашата храна доаѓа од овошје од дрвја, а не од обработливо земјиште и култури, месо или млечни производи, тие триесет проценти речиси гарантирано дека имаат низок „воден отпечаток“ (тој е висок за само мал број овошја, како што се авокадо и манго).
Фото: Pixabay